Szanowni Państwo!
Od 16 marca 2020 r. zajęcia edukacyjne w szkole zostały zawieszone. Od 25 marca 2020 r. Minister Edukacji Narodowej podjął decyzję o zamknięciu szkół i wprowadzeniu obowiązkowego zdalnego nauczania. Wszyscy zostaliśmy zaskoczeni realnym zagrożeniem zarażenia się koronawirusem. Musieliśmy zmierzyć się z dnia na dzień z poradzeniem sobie z nową sytuacją. Ogromna presja spoczęła na barkach nauczycieli a obowiązek bezpośredniego nauczania dzieci młodszych bądź ze specjalnymi potrzebami spłynął na rodziców.
Dziś mogę dokonać wstępnej oceny kształcenia na odległość w Zespole Szkół Specjalnych w Nowym Czarnowie. Ułożyłam pytania i skierowałam je do rodziców, uczniów i nauczycieli. Techniczną stroną ankiety zajął się szkolny informatyk. Linki do ankiet umieszczono na stronie internetowej szkoły. Spłynęło 88 ankiet. Analizie poddano tylko wypełnione karty co oznacza, że w badaniu wzięło udział 71 osób: 28 rodziców, 23 nauczycieli i 20 uczniów. Ankieta składała się z dwóch części.
W pierwszej znalazły się trzy pytania zamknięte, w drugiej dwa pytania otwarte. Pierwsze pytanie dotyczyło komunikacji. Sumując uzyskane wyniki bardzo dobre i dobre, uzyskano wynik 85,5% zadowolonych respondentów. Uznać należy, iż rodzice i uczniowie pozytywnie wypowiadają się na temat sposobu komunikowania się z nimi przez nauczycieli. Pytanie drugie dotyczyło kanału komunikacji. Aż 75 % wszystkich respondentów w procesie zdalnego nauczania korzysta z telefonii komórkowej. 59% wszystkich respondentów komunikuje się przez adresy mailowe poczty służbowej nauczycieli. Najczęściej jednak korzystają z niej nauczyciele (86,69%) wysyłając karty pracy, zadania, pisząc informacje zwrotne do rodziców i uczniów. Pytanie trzecie, miało dać odpowiedz jaki jest procent wśród badanych, którzy nie mogą pracować z komputerem ze względu na brak internetu. 9,6 % wszystkich respondentów nie pracuje z komputerem bo albo go nie ma, albo komputer nie ma podłączenia do internetu.
W drugiej części ankiety znalazły się pytania otwarte. Pierwsze pytanie dotyczyło problemów jakie towarzyszą nauczycielom, rodzicom i uczniom przy realizacji zdalnego nauczania. Drugie dotyczyło propozycji, możliwości rozwiązania problemu, który towarzyszy kształceniu na odległość. 85% uczniów nie ma zastrzeżeń i problemów związanych z nauką w domu. 15% uczniów dostrzega wady zdalnego nauczania i identyfikuje je z:
- brakiem kontaktu z nauczycielami i klasą,
- brakiem materiałów i przyborów z których na co dzień mogli korzystać w szkole oraz z drukowaniem i wysyłaniem maili z odpowiedziami nauczycielom.
Uczniowie na chwilę obecną nie widzą możliwości rozwiązania problemu jakim jest konieczność pozostania w domu i nauki zdalnej.
29% rodziców zauważa problemy z nauczaniem domowym i obserwują u dzieci:
- brak skupienia uwagi,
- brak kontaktu z innymi dziećmi,
- popadanie w zły nastrój, znudzenie.
Rodzice podkreślają, iż nie łatwo jest realizować zdalne nauczanie w sytuacji pracy zdalnej rodzica.
Trudność rodzicom sprawia:
- drukowanie i wysyłanie maili z odpowiedziami,
- brak przyrządów i materiałów z którego dziecko na ogół korzysta w szkole,
- oraz stres jaki towarzyszy rodzicom w związku z tłumaczeniem dziecku tematu przy odrabianiu lekcji.
Zdarzyły się i pojedyncze negatywne oceny, ze strony rodziców, dotyczące nauczania zdalnego w naszej szkole. Wiążą się one, zdaniem rodziców, z poniesionymi kosztami dotyczącymi eksploatacji komputera, internetu, abonamentu, wysyłania zdjęć oraz nie dostarczania przez szkołę dokumentów do domu dziecka. Jeden rodzic sugerował zmniejszenie ilości materiału do przerobienia z dzieckiem w domu. Rodzice, tak jak dzieci uważają, że na chwilę obecną problemy wyżej wymienione są nie do rozwiązania i należy je przeczekać. 71% rodziców nie zgłasza problemów dotyczących nauki dzieci w domu. Grupą, która widzi najwięcej problemów związanych ze zdalnym nauczaniem są nauczyciele (wnioski zapisano poniżej).
Wnioski:
1. Zarówno rodzice, uczniowie jak i nauczyciele nie mają większych problemów z komunikacją. Oznacza to, że kanał komunikacyjny jest drożny i pozwala na przekazywanie zadań, naprowadzanie, wyjaśnianie ale i na informację zwrotną po wykonanym zadaniu.
2. Dominującym środkiem łączności jest szeroko rozumiana telefonia komórkowa: możliwość rozmowy, SMS-y, MMS-y, Internet, Messenger. Nauczyciele z uwagi na bezpieczeństwo przepływu informacji posługują się służbową pocztą mailową. Wykorzystują różne sposoby aby kanał komunikacyjny był drożny: Skype, pakiety edukacyjne. Na uwagę zasługuje możliwość pozyskiwania materiałów do pracy dla rodziców i uczniów, na różnym poziomie edukacyjnym, na stronie internetowej szkoły na dysku o nazwie "MATERIAŁY EDUKACYJNE".
3. 84,4 % respondentów deklaruje posiadanie w domu komputera oraz możliwość pracy i nauki zdalnej, ale 9,6% badanych nie posiada komputera bądź posiada komputer bez dostępu do internetu. W praktyce oznacza to, że ok. 10 % respondentów ma ogromnie utrudnione zadanie w realizacji nauczania zdalnego.
4. Najczęściej występującym problemem towarzyszącym wszystkim respondentom jest brak możliwości kontaktu bezpośredniego z drugą osobą. Nauczyciele z uwagi na zagrożenie COVID-19 ubolewają nad brakiem bezpośredniego kontaktu z uczniem, co uważają za kluczowy aspekt w pracy z dzieckiem z deficytami zdrowotnymi, różnymi predyspozycjami psychofizycznymi ucznia/uczestnika, wiekiem dziecka.
Nauczyciele podkreślają, że zdalne nauczanie ma wpływ:
- na utrudniony aspekt motywowania uczniów do pracy oraz pilnowania systematycznego i samodzielnego rozwiązywania zadań,
- na obarczenie i obciążenie rodziców, opiekunów oddziaływaniami edukacyjnymi, terapeutyczno-rewalidacyjnymi, w szczególności uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu głębokim. Z takimi problemami borykają się co dnia pracownicy, kuratorzy i opiekunowie Domu Pomocy Społecznej.
Nauczyciele odczuwają ogromną presję związaną z nauczaniem zdalnym a dotyczącą:
- częstych zmian i rekomendacji MEN, podyktowanych rozwojem i rozprzestrzenianiem się koronawirusa,
- nadmierną biurokracją związaną z dokumentowaniem czasu pracy, nienormowanego czasu pracy.
Nauczyciele podkreślają podobnie jak rodzice i uczniowie, że nie posiadają w domu przygotowanych stanowisk do pracy i nauki zdalnej: komputerów, drukarek. Piszą o przeciążonych serwerach, o nie dość szybkim domowym internecie. I tak jak rodzice i uczniowie piszą, że na ten moment problemy dotyczące zdalnego nauczania są nie do rozwiązania. Dostrzegają jednak sposoby mogące wpłynąć na poprawę, usprawnienie zdalnego nauczania. Wśród nich jest potrzeba wymiany spostrzeżeń, wiedzy i doświadczeń z innymi nauczycielami. Konieczność rozwiązywania bieżących problemów oraz wspieranie rodziców i uczniów w trakcie napotkanych trudności. Korzystanie z nowych, atrakcyjnych propozycji za pomocą stron internetowych (dostosowując do indywidualnych możliwości uczniów zgodnie z zaleceniami w orzeczeniach z PPP i IPET).
5. Na uwagę zasługuje fakt, że zdalne nauczanie to nie tylko problemy techniczne, brak kontaktu na „żywo” z nauczycielem przy realizacji zadań edukacyjnych, czy też poniesione dodatkowe koszty finansowe, ale także ogromne koszty emocjonalne, które towarzyszą wszystkim a w szczególności odczuwają je dzieci, uczniowie. Brak kontaktu z rówieśnikami, apatia, niechęć i brak motywacji do nauki. Ucieczki w świat wirtualny. Zdarza się, że nauczyciel traci kontakt z uczniem/uczennicą. Rodzic uchyla się od spoczywającej na nim odpowiedzialności. W takich sytuacjach wicedyrektor podejmować będzie działania wyjaśniające a w przypadkach uzasadnionych informować będzie instytucje pomocowe: Policję, Sąd Rodzinny, OPS, PCPR.
Rekomendacje:
1. Osoby, które nie mają możliwości korzystania z nauki bądź pracy zdalnej przypominam, iż szkoła ma możliwość wypożyczenia komputera ze szkolnej pracowni komputerowej. Należy zwrócić się z pisemnym wnioskiem do dyrektora szkoły o jego udostępnienie. Nauczyciele, którzy mają utrudnioną możliwość pracy zdalnej w domu mogą pracować w szkole (po wcześniejszym zgłoszeniu dyrektorowi szkoły) z uwzględnieniem zachowania wymogów bezpieczeństwa zdrowotnego.
2. W sytuacjach stresowych, problemowych zaleca się kontakty ze specjalistami w tym w Poradni Psychologiczno Pedagogicznej w Gryfinie. Poradą i wsparciem służy psycholog szkolny i wicedyrektor szkoły.
Podziękowania:
Szanowni Rodzice,
dziękuję za to, że podjęliście i podejmujecie trud związany z pomocą a niekiedy nauką własnego dziecka w domu. Stymulacji. Prowadzenia zajęć terapeutyczno- rewalidacyjnych. Za chęć współpracy z nami. Jestem głęboko przekonana, że jeżeli przyjdzie nam się zmierzyć z wydłużonym czasem nauki zdalnej, to idziemy w dobrym kierunku.
Drodzy Uczniowie,
dziękuję Wam za pracę i czas jaki poświęcacie na naukę w domu. Doceniamy szybkość wykonania zadań. Próby związane z samodzielnym rozwiązywaniem zadań. Wiemy, że bardzo Wam brakuje kontaktu ze szkoła, kolegami, koleżankami, nauczycielami... Dzwońcie do nas, piszcie o swoich rozterkach, pytaniach, problemach. Dzielcie się z nami sukcesami i radościami. Pamiętajcie! Jesteśmy dla Was.
Szanowne Grono,
dziękuję za zaangażowanie, wyszukiwanie wciąż nowych metod dostosowanych do indywidualnych potrzeb uczniów i uczestników. Dziękuję za Waszą twórczość, kreatywność, pomysłowość, wrażliwość emocjonalną, zrozumienie i wsparcie jakie dajecie swoim uczniom i rodzicom.
Opracowanie:
Anna Pankowska